SLIM VAT 2 — pakiet nowych zmian

19.11.2021

Pakiet SLIM VAT, który wszedł w życie z początkiem tego roku zapowiedział liczne zmiany i uproszczenia w obsłudze tego podatku. Wprawdzie nie udało się “osiągnąć wszystkiego”, ale też nikt takiego celu nie zakładał. Upraszczanie VAT to raczej proces eliminacji z administracyjno-prawnych uciążliwości, które nie przystają do współczesnego świata. Początek października przynosi nam kolejną odsłonę porządków w podatku od towarów i usług, pod nazwą SLIM VAT 2.

SLIM VAT 2 – ulga na złe długi

Jedną z istotniejszych zmian jest zmiana przepisów dotyczących ulgi na złe długi. Pozwala ona na dokonanie korekty w podatku dochodowym i w VAT niezapłaconych faktur. Należności przeterminowane powyżej 90 dni przedsiębiorca może odliczyć od podstawy opodatkowania oraz od należnego VAT.

Dotąd polskie przepisy stanowiły, że prawo do odliczenia należnego VAT przysługuje tylko, gdy dłużnik na dzień poprzedzający złożenie deklaracji korygującej jest czynnym podatnikiem VAT. Co więcej, ulga nie mogła być zastosowana w odniesieniu do dłużników, którzy są przedmiotem postępowania restrukturyzacyjnego, upadłościowego lub likwidacji.

Wprowadzona korekta przepisów znosi te warunki oraz rozszerza okres obowiązywania ulgi z 2 do 3 lat od końca roku podatkowego, w którym przedsiębiorca wystawił fakturę.

Korzystnym rozwiązaniem jest rozszerzenie ulgi na złe długi również w odniesieniu do nierzetelnych dłużników będących osobami fizycznymi. Dotąd przedsiębiorca nie miał możliwości odliczenia VAT w sytuacji opóźniającej się płatności. W efekcie sprzedaż konsumencka z odroczonym terminem płatności wiązała się z dodatkowym ryzykiem podatkowym.

Nowelizacja umożliwia rozliczenie VAT, w tym celu należy spełnić jeden z poniższych warunków:

  • wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego;
  • wierzytelność została wpisana do rejestru długów prowadzonego na poziomie krajowym;
  • wobec dłużnika ogłoszono upadłość konsumencką na podstawie odrębnych przepisów.

SLIM VAT 2 – opodatkowanie nieruchomości

Nowe regulacje przynoszą również uproszczenie w zakresie rozliczania podatku VAT od sprzedawanej nieruchomości (budynku, budowli lub ich części), zawieranej pomiędzy czynnymi podatnikami VAT.

Dzięki niej możliwe jest złożenie wspólnego oświadczenia stron o wyborze sposobu opodatkowania nieruchomości i rezygnacji ze zwolnienia. Deklaracja taka powinna być zawarta w umowie sprzedaży zawieranej przed notariuszem. W konsekwencji podatnicy unikają konieczności składania osobnych oświadczeń i zyskują pewność prawną swoich zobowiązań podatkowych.

SLIM VAT 2 – transakcje łańcuchowe

Transakcje łańcuchowe to operacje handlowe realizowane pomiędzy więcej niż dwoma partnerami biznesowymi, połączone z fizycznym transportem lub przesyłką pomiędzy pierwszym i ostatnim ogniwem procesu. Trudność w podatkowym rozliczeniu transakcji łańcuchowych polega na wskazaniu, która z operacji podlega stawce 0% VAT (WDT, eksport), a które należy uznać za zwykłe dostawy krajowe.

Nowa regulacja potwierdza przyjętą dotąd praktykę, przyporządkowując stawkę 0% pierwszemu dostawcy lub ostatniemu nabywcy, w zależności od tego, kto organizuje transport lub wysyłkę. Specjaliści wskazują, że regulacja jest krokiem w dobrą stronę, choć dość niewielkim w stosunku do potrzeb.

SLIM VAT 2 – wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)

Uproszczeniu ulega również korekta VAT przy WNT. Dotychczasowe przepisy nakazywały podatnikowi na dokonywanie korekt w tzw. “szyku rozwartym”. Oznaczało to, do rozliczanie podatku naliczonego na bieżąco, a podatku należnego w postaci wstecznej korekty. W praktyce powodowało to dodatkowy wysiłek administracyjny i stanowiło niepotrzebną komplikację. Zniesienie obowiązkowego “szyku rozwartego” pozwala na rozliczenie w tym samy miesiącu VAT naliczonego i należnego.

slim vat2 pakiet zmian

SLIM VAT 2 – uproszczona procedura

Zlikwidowany został obowiązek objęcia towaru procedurą uproszczoną lub wpisem do rejestru i zawiadamiania w tym zakresie organu podatkowego. Co więcej, podatnik nie jest zobowiązany do przedstawienia naczelnikowi urzędu celno-skarbowego dokumentów poświadczających rozliczenie podatku. Mniej dolegliwe są też konsekwencje ewentualnych błędów w zgłoszeniu celnym. Złagodzono też warunki solidarnej odpowiedzialności agencji celnych za opóźnione rozliczenia podatkowe ich klientów. Podatnik zyskał prawo dokonania korekty deklaracji w terminie do 4 miesięcy, po miesiącu, w którym miał obowiązek rozliczyć podatek należny.

SLIM VAT 2 – rachunek VAT

Kolejną liberalizacją jest możliwość dysponowania środkami zgromadzonymi na rachunku VAT, w sytuacji odroczenia lub roztratowania zobowiązań podatkowych. W założeniu ma to poprawić płynność przedsiębiorcy i ułatwić jego operacje gospodarcze.

Prócz tego możliwie staje się przekazywanie środków pomiędzy rachunkami VAT prowadzonymi przez różne banki, a także przekazywanie zgromadzonych tam kwot na obowiązkowe składki ubezpieczenia rolniczego, nie tylko ZUS.

sowa poleca portal

Ułatwienia dotyczą też dostępności środków pieniężnych na tzw. technicznych kont bankowych pochodzących z zamkniętych rachunków VAT. Podatnik może, za zgodą Naczelnika Urzędu Skarbowego, wypłacić zgromadzone tam środki.

SLIM VAT 2 – odliczenie VAT

Zmianie na korzyść podatnika ulega także sposób odliczenia podatku VAT. Nowelizacja dokonuje rozszerzenia możliwości odliczenia VAT po upływie ustawowego terminu. Dzięki niej podatnik będzie mógł dokonać odliczenia za okres, w którym powstało prawo do obniżenia podatku należnego lub zrobić to w ciągu trzech następnych okresów rozliczeniowych. W praktyce oznacza to np. łączne odliczenie wielu osobnych zobowiązań podatkowych w jednej deklaracji.

Podsumowanie

Pakiet SLIM VAT 2, prowadzi do rzeczywistego ułatwiania i upraszczania realizowania ustawowych obowiązków podatkowych w wybranych obszarach. W opinii wielu ekspertów niektóre regulacje powinny iść dalej lub śmielej wprowadzane. Być może jest tak w istocie, ale warto docenić zmiany, które weszły już w życie i trzymać kciuki za kolejne nowelizacje.

Jeżeli ten artykuł był pomocny, pomyśl jak pomocny jest nasz program