Jak wyglądają obowiązkowe składki ZUS w szczegółach?
06.10.2021 (Aktualizacja: 19.01.2025)
06.10.2021 (Aktualizacja: 19.01.2025)
Z tego wpisu poznasz zagadnienia dotyczące:
ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jest powołaną na mocy ustawy, należącą do państwa jednostką organizacyjną wyposażoną w osobowość prawną. Należy do sektora finansów publicznych, a jego celem jest realizacja zadań z zakresu ubezpieczeń społecznych.
Do podstawowych zadań ZUS należą m.in.:
Pod pojęciem obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, rozumiemy ubezpieczenia:
Oprócz tego ZUS pobiera składki na:
Przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą ma obowiązek płacić składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Prócz tego, przedsiębiorca, który jest pracodawcą, ma obowiązek odprowadzać składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, zgodnie z wymogami ustawowymi.
Wysokość większości składek jest ustalana na podstawie tzw. podstawy wymiaru, czyli wartości stanowiącej 60% przeciętnego wynagrodzenia, co w 2021 r. daje kwotę 3 155,40 zł. Należy pamiętać, że dla ubezpieczenia zdrowotnego podstawą wymiaru jest 75% przeciętnego wynagrodzenia, czyli kwota 4 242,38 zł.
W konsekwencji wysokość poszczególnych składek wynosi:
Łącznie, wysokość obowiązkowych miesięcznych składek na ZUS dla przedsiębiorcy wynosi 1 380,18 zł, bez wliczania w to dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Z opłaconą składką chorobową kwota wzrasta do 1 457,49 zł.
Podstawą wymiaru, dla większości składek, jest 30% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 840 zł. Nie zmienia się sposób wyliczania ubezpieczenia zdrowotnego, dalej podstawą wymiaru jest 75% przeciętnego wynagrodzenia, czyli 4 242,38 zł.
Stosownie do tego poszczególne składki wynoszą:
Suma składek bez dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego wynosi 627,01 zł, a z opłaconą składką chorobową 647,59 zł.
Składka preferencyjna przysługuje przedsiębiorcom, którzy prowadzą działalność przez pierwsze 24 miesiące od jej rejestracji lub też od chwili wygaśnięcia “Ulgi na start”.
Wykluczeni ze stawki preferencyjnej są:
Młodzi przedsiębiorcy mogą skorzystać z programu “Ulga na start”, dzięki któremu są zwolnieni z opłacania składek ubezpieczeniowych przez okres 6 miesięcy od rejestracji działalności gospodarczej. Zwolnienie z obowiązkowych opłat dotyczy składek emerytalnej, rentowej i wypadkowej. Obligatoryjna pozostaje składka na ubezpieczenie zdrowotne, płacona wg stawki 381,81 zł. Młody przedsiębiorca ma prawo zrezygnować z ulgi, wtedy będzie płacił stawki preferencyjne wg wyżej wskazanych wyliczeń. Ta sama zasada dotyczy ubezpieczenia chorobowego.
Mały ZUS Plus jest rozwiązaniem dla przedsiębiorców, którzy zakończyli okres korzystania ze stawki preferencyjnej ZUS, a wcześniej “Ulgi na start” i których dochody nie przekraczają 120 tys. zł rocznie. Celem Małego ZUS Plus jest elastyczne dostosowanie wysokości ponoszonych składek w stosunku do osiąganego przez przedsiębiorcę dochodu. Przedsiębiorca może korzystać z tej ulgi przez okres 36 miesięcy.
Tak samo jak w przypadku innych ulg, “Mały ZUS Plus” nie dotyczy wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne. Jest ono niezmiennie kalkulowane wg wskazanej wyżej formuły.
Przedsiębiorca, który korzysta z tej ulgi, ustala swoją podstawę wymiaru indywidualnie, uśredniając miesięczny poziom dochodu za ubiegły rok. Uzyskany wynik należy pomnożyć przez 0,5 i w ten sposób otrzymać podstawę wymiaru składki. Podstawa wymiaru nie może być niższa niż 30% (stawka preferencyjna) ani wyższa niż 60% (pełny ZUS), a jeżeli taki wynik otrzymamy, to zastosowanie mają wymienione stawki.
Powyższe stanowi pewien skrót, który ma zobrazować mechanizm, ponieważ pełny opis wyliczeń wykraczałby poza ramy niniejszej publikacji. Dla ułatwienia i pewności wyliczeń najlepiej jest skorzystać z kalkulatora udostępnionego na stronach ZUS.
Z Małego ZUS Plus nie mogą korzystać twórcy i artyści, osoby wykonujące wolne zawody, wspólnicy spółek jawnej, komandytowej, partnerskiej oraz jednoosobowy udziałowiec spółki z o.o. i osoby prowadzące szkoły lub wychowanie przedszkolne.
Wprawdzie składki ubezpieczeniowe pobierane przez ZUS formalnie nie należą do kategorii podatków, tylko do opłat parafiskalnych, jednak praktycznie trudno jest czasem dostrzec różnicę. Najważniejsza jest taka, że podatki płacimy zazwyczaj od dochodu, a składki na ZUS — bezwzględnie. Pod tym kątem patrząc, ZUS potrafi być bardziej dolegliwy, aniżeli PIT. Dlatego też każda ulga, czy niższa stawka, a szczególnie praktycznie brak składek u początku działalności jest dla młodego przedsiębiorcy znaczącą zachętą.
Autor kilkudziesięciu artykułów o tematyce biznesowej w branżowych mediach. Od lat realizuje misję edukowania przedsiębiorców ws. skutecznego korzystania z faktoringu poprzez tworzenie i dystrybuowanie treści. Absolwent Politechniki Warszawskiej, gdzie uzyskał tytuł magistra Administracji ze specjalizacją Finanse i Bankowość. Redaktor naczelny biznesowego serwisu portal.faktura.pl.
Polecane artykuły
11.04.2025
Rok 2025 przynosi zmiany, które mają znaczenie dla wszystkich podatników w Polsce. Kwota wolna od podatku to temat budzący zawsze duże zainteresowanie, zarówno wśród przedsiębiorców, jak i osób zatrudnionych na etacie. W tym artykule wyjaśniamy, czym jest kwota wolna od podatku, jak wpływa na nasze wynagrodzenia, jakie zmiany nas czekają i jak wygląda sytuacja w innych krajach.
czytaj dalej04.04.2025 (Aktualizacja: 11.04.2025)
W świecie podatków i fakturowania każdy szczegół ma znaczenie. Od 1 października 2020 roku podatnicy VAT zostali zobowiązani do oznaczania sprzedaży odpowiednimi kodami GTU. W tym artykule wyjaśniamy, czym są kody GTU, kto musi je stosować oraz jak poprawnie przypisywać towary i usługi do odpowiednich kategorii.
czytaj dalej24.03.2025 (Aktualizacja: 11.04.2025)
Podatek dochodowy to jedno z najczęstszych pytań, jakie zadają sobie osoby pracujące na etacie, prowadzone działalności gospodarcze czy uzyskujące dochody z innych źródeł. Ile wynosi podatek dochodowy? Odpowiedź nie jest jednoznaczna i zależy od formy opodatkowania, źródła dochodu oraz wysokości uzyskanych przychodów. W artykule poniżej szczegółowo wyjaśniamy, jak obliczyć podatek dochodowy i jakie zasady obowiązują w 2024 roku.
czytaj dalej